पुणे, १५ सप्टेंबर (विशेष प्रतिनिधी): राज्यभरातील हजारो तरुणांसाठी पोलीस भरती अर्थात Police Recruitment बाबत एक अतिशय महत्त्वाची आणि निश्चित बातमी समोर आली आहे. महाराष्ट्र राज्य पोलीस दलातील पोलीस शिपाई (Police Constable) आणि कारागृह विभागातील कारागृह शिपाई (Prison Constable) अशा एकूण १५,६३१ रिक्त पदांसाठी १०० टक्के भरती प्रक्रिया राबवण्यास राज्य सरकारने मंजुरी दिली आहे. २० ऑगस्ट २०२५ रोजी गृह विभागाने याबाबतचा सविस्तर शासन निर्णय (GR) जारी केला आहे, ज्यामुळे उमेदवारांची अनेक दिवसांची प्रतीक्षा संपुष्टात आली आहे. पुणे जिल्ह्यासह राज्यातील सर्व पात्र उमेदवारांसाठी ही एक सुवर्णसंधी मानली जात आहे.
पुणे पोलीस भरतीमध्ये कोणत्या पदांचा समावेश आहे?
गृह विभागाने जारी केलेल्या शासन निर्णयानुसार, एकूण १५,६३१ पदांची भरती केली जाईल. यामध्ये १ जानेवारी २०२४ ते ३१ डिसेंबर २०२४ या कालावधीत रिक्त झालेली पदे आणि १ जानेवारी २०२५ ते ३१ डिसेंबर २०२५ या कालावधीत रिक्त होणारी पदे यांचा समावेश आहे. या पदांचा सविस्तर तपशील खालीलप्रमाणे आहे:
- पोलीस शिपाई (Police Constable): १२,३९९ पदे
- पोलीस शिपाई चालक (Police Constable Driver): २३४ पदे
- बॅण्डस्मन (Bandsman): २५ पदे
- सशस्त्र पोलीस शिपाई (Armed Police Constable): २,३९३ पदे
- कारागृह शिपाई (Prison Constable): ५८० पदे
पुणे पोलीस भरतीची निवड प्रक्रिया आणि पात्रता निकष
पोलीस शिपाई भरतीची निवड प्रक्रिया दोन प्रमुख टप्प्यांमध्ये विभागलेली आहे: शारीरिक चाचणी (Physical Test) आणि त्यानंतर लेखी परीक्षा (Written Exam). अर्ज करण्यापूर्वी उमेदवारांनी काही महत्त्वाचे पात्रता निकष (Eligibility Criteria) पूर्ण करणे आवश्यक आहे. यात शैक्षणिक पात्रता, वयोमर्यादा आणि शारीरिक मापदंडांचा समावेश आहे.
- शैक्षणिक पात्रता: उमेदवाराने कोणत्याही मान्यताप्राप्त बोर्डातून किमान १२ वी परीक्षा उत्तीर्ण केलेली असणे अनिवार्य आहे.
- वयोमर्यादा:
- खुला प्रवर्ग (Open Category): १८ ते २८ वर्षे
- मागासवर्गीय (Reserved Categories): १८ ते ३३ वर्षे
- वयोमर्यादेत सूट: ज्या उमेदवारांनी सन २०२२ आणि २०२३ मध्ये संबंधित पदाची कमाल वयोमर्यादा ओलांडली होती, त्यांना एक वेळची विशेष सूट (Age Relaxation) देण्यात आली आहे. ते उमेदवार देखील अर्ज करण्यास पात्र असतील.
- शारीरिक पात्रता (Physical Standards):
- पुरुष उमेदवार: उंची किमान १६५ सें.मी. (Height min. 165 cm). छाती न फुगवता किमान ७९ सें.मी. आणि फुगवून किमान ८४ सें.मी. असणे आवश्यक आहे.
- महिला उमेदवार: उंची किमान १५७ सें.मी. (Height min. 157 cm) असणे आवश्यक आहे.
शारीरिक चाचणी आणि लेखी परीक्षेचे स्वरूप
शारीरिक चाचणी (Physical Efficiency Test): हा निवड प्रक्रियेचा पहिला टप्पा असून, यात उमेदवारांची शारीरिक क्षमता तपासली जाते. ही चाचणी एकूण ५० गुणांची असते.
- पुरुषांसाठी (५० गुण): १६०० मीटर धावणे (३० गुण), १०० मीटर धावणे (१० गुण), गोळाफेक (१० गुण).
- महिलांसाठी (५० गुण): ८०० मीटर धावणे (३० गुण), १०० मीटर धावणे (१० गुण), गोळाफेक (१० गुण).
लेखी परीक्षा (Written Examination): शारीरिक चाचणीत पात्र ठरलेल्या उमेदवारांना १०० गुणांच्या लेखी परीक्षेसाठी बोलावले जाते. ही परीक्षा बहुपर्यायी (Objective) स्वरूपाची असते आणि यात किमान ५०% गुण मिळवणे आवश्यक आहे. लेखी परीक्षेचा अभ्यासक्रम खालील चार प्रमुख विषयांवर आधारित असतो:
- अंकगणित (Mathematics)
- सामान्य ज्ञान व चालू घडामोडी (General Knowledge & Current Affairs)
- बुद्धिमत्ता चाचणी (Reasoning)
- मराठी व्याकरण (Marathi Grammar)
अर्ज प्रक्रिया आणि महत्त्वाचे संकेतस्थळ
या पुणे जिल्हा पोलीस भरतीसाठी अर्ज प्रक्रिया पूर्णपणे ऑनलाइन पद्धतीने होईल. उमेदवारांना सर्वप्रथम महाराष्ट्र पोलीस (Mahapolice) च्या मुख्य संकेतस्थळाला म्हणजेच www.mahapolice.gov.in या संकेतस्थळाला भेट देणे आवश्यक आहे. अर्ज शुल्क खुल्या प्रवर्गासाठी ४५० रुपये, तर मागास प्रवर्गातील उमेदवारांसाठी ३५० रुपये इतके निश्चित करण्यात आले आहे.
आवश्यक कागदपत्रे: अर्ज करण्यापूर्वी उमेदवारांनी खालील महत्त्वाची कागदपत्रे तयार ठेवणे आवश्यक आहे:
- ओळखपत्र (Identity Proof): आधार कार्ड, पॅन कार्ड, मतदान कार्ड
- शैक्षणिक गुणपत्रक (Educational Marksheets): १० वी, १२ वी आणि पुढील शिक्षण
- जन्म दाखला (Birth Certificate)
- अधिवास प्रमाणपत्र (Domicile Certificate)
- जात प्रमाणपत्र (Caste Certificate, लागू असल्यास)
- नॉन-क्रिमीलेयर प्रमाणपत्र (Non-Creamy Layer Certificate, लागू असल्यास)
- पासपोर्ट आकाराचे अलिकडील फोटो आणि स्वाक्षरी
- ड्रायव्हिंग लायसन्स (पोलीस शिपाई (चालक) पदासाठी)
- इतर आवश्यक प्रमाणपत्रे: EWS, होमगार्ड, खेळाडू, माजी सैनिक, अनाथ
या भरती प्रक्रियेतील ताज्या माहितीसाठी उमेदवारांनी महाराष्ट्र पोलीस दलाच्या अधिकृत वेबसाइटला नियमित भेट देत राहावे. कोणत्याही अनधिकृत किंवा चुकीच्या माहितीवर विश्वास ठेवू नये.