तुळशी विवाह २०२५ तिथी, अचूक मुहूर्त आणि विधी: जाणून घ्या चातुर्मासानंतर कधी आहेत लग्नाचे शुभ दिवस

पुणे, १ नोव्हेंबर (विशेष प्रतिनिधी): हिंदू धर्मात अत्यंत पवित्र मानला जाणारा तुळशी विवाह (Tulsi Vivah 2025) सोहळा यंदा २ नोव्हेंबर २०२५, रविवार रोजी साजरा होणार आहे. चातुर्मासाची समाप्ती आणि देवउठनी एकादशीच्या (Devuthani Ekadashi) शुभ मुहूर्तावर तुळशीचे रोप आणि भगवान विष्णूंचे स्वरूप असलेल्या शालिग्राम यांच्या विवाह विधीचा हा दिवस आहे. या सोहळ्यानंतरच विवाहादी शुभ कार्यांना सुरुवात होते, ज्यामुळे हा दिवस भक्तांसाठी धार्मिक आणि सामाजिक दृष्ट्या विशेष महत्त्वाचा ठरतो.

तुळशी विवाह २०२५: तिथी आणि नेमके शुभ मुहूर्त

तुळशी विवाह हा कार्तिक महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या एकादशी तिथीला केला जातो, ज्याला देवउठनी एकादशी असेही म्हणतात. या दिवशी भगवान विष्णू चार महिन्यांच्या योगनिद्रेतून जागे होतात अशी धार्मिक श्रद्धा आहे.

• तुळशी विवाहाची तिथी: २ नोव्हेंबर २०२५, रविवार
• देवउठनी एकादशीची समाप्ती: २ नोव्हेंबर २०२५

शुभ वेळ: कोणत्या मुहूर्तावर विवाह करणे शुभ राहील?

ज्योतिष शास्त्रानुसार, तुळशी विवाहासाठी विशिष्ट शुभ काळ पाहणे महत्त्वाचे असते. या काळात विवाह केल्यास दाम्पत्य जीवनात सुख-समृद्धी येते, असे मानले जाते.

तुळशी विवाहाचा पूजा विधी (स्टेप-बाय-स्टेप)

तुळशी विवाहाचा सोहळा अगदी सामान्य विवाह सोहळ्याप्रमाणेच उत्साहाने साजरा केला जातो. कुटुंबातील सर्व सदस्यांनी एकत्र येऊन हा विधी करणे अत्यंत शुभ मानले जाते.

1. तयारी आणि साफसफाई:
   • विवाहाच्या आदल्या दिवशी किंवा सकाळी तुळशीच्या रोपाभोवतीची जागा स्वच्छ करून सारवून घ्यावी. तुळशीच्या रोपाला गेरू (मातीचा रंग) लावावा आणि सुंदर रंगाच्या रांगोळ्या काढाव्यात.
   • तुळशीचे रोप आणि शालिग्राम यांना नवीन वस्त्र परिधान करावे. तुळशीला ‘वधू’ मानून साडी, दागिने आणि ओढणीने सजवावे.
2. पूजा मांडणी:
   • तुळशीच्या रोपाजवळ चौरंग किंवा पाट ठेवून त्यावर शालिग्रामची स्थापना करावी.
   • पूजा साहित्यामध्ये ऊस, मिठाई, हळद-कुंकू, अक्षता आणि हार-फुले ठेवावीत.
3. विवाह विधी:
   • तुळशी आणि शालिग्राम यांच्यामध्ये कापडाचा पडदा धरून विवाहाचे मंगलाष्टक म्हणावे.
   • मंगलाष्टक संपल्यावर पडदा बाजूला करून दोघांना हार घालावा.
   • शालिग्रामला तुळशीच्या रोपाभोवती प्रदक्षिणा घालावी आणि दोघांची विधिवत पूजा करावी.
   • यावेळी ‘ऊं नमो भगवते वासुदेवाय’ या मंत्राचा जप करणे लाभदायक ठरते.
4. प्रसाद आणि समारोप:
   • विवाह संपन्न झाल्यावर उपस्थित लोकांना मिठाई आणि प्रसाद वाटप करावा.
   • [इथे संबंधित बातमीची लिंक द्या]
   • या दिवसापासून पुढील शुभ कार्यांसाठी ‘सावध’ अर्थात लग्नाची तयारी सुरू करावी.

तुळशी विवाहाचे धार्मिक महत्त्व आणि कथा

धार्मिक मान्यतेनुसार, तुळशी विवाह सोहळा चातुर्मासाच्या समाप्तीनंतर विष्णू भक्तांसाठी महत्त्वाचा असतो.

• चातुर्मास समाप्ती: चार महिने भगवान विष्णू क्षीरसागरात निद्रा घेतल्यानंतर देवउठनी एकादशीला जागे होतात. यानंतर सर्व धार्मिक आणि शुभ कार्ये पुन्हा सुरू होतात.
• लग्नाची सुरुवात: ज्यांच्या घरात कन्या नाही, ते लोक तुळशीचे कन्यादान करतात, ज्यामुळे त्यांना कन्यादान करण्याचे पुण्य मिळते, अशी धारणा आहे. तुळशी विवाहानंतरच लग्नाचे मुहूर्त (Vivah Muhurat) सुरू होतात.

पौराणिक कथेनुसार, वृंदा नावाच्या एका पतिव्रता स्त्रीने भगवान विष्णूला दगड बनण्याचा शाप दिला होता. भगवान शंकराच्या सांगण्यावरून वृंदाने आपला शाप परत घेतला, तेव्हा विष्णूंनी ‘तुझ्या पवित्रतेमुळे तू तुळशीच्या रूपात पृथ्वीवर पूजनीय राहशील आणि माझा अवतार शालिग्रामसोबत तुझा विवाह होईल’ असे वरदान दिले.