Beed: बीड जिल्हा नगर परिषद निवडणूक २०२५: मतदान २ डिसेंबरला; अंबाजोगाई, परळीसह ५ शहरांत ‘काटे की टक्कर’

बीडमध्ये राष्ट्रवादीमध्ये मोठा ट्विस्ट; उमेदवार बदलल्याचा तोटा
ब्रेकिंग: राष्ट्रवादी चे जेष्ठ नेते भिमराव वाघचौरे किंवा रिपाइं नेते पप्पू कागदे यांचे नाव निश्चित असताना, ऐनवेळी प्रेमलता पारवे यांना राष्ट्रवादीची उमेदवारी जाहीर.
पार्श्वभूमी: मुस्लिम मतांचे गणित जुळवण्यासाठी मुजीब शेख यांच्या सासूबाईंना तिकीट दिल्याची चर्चा. यामुळे पक्षात अंतर्गत धुसफूस वाढली आहे.
लढत: आता मुख्य लढत प्रेमलता पारवे (राष्ट्रवादी) विरुद्ध डॉ. ज्योती घुमरे (भाजप) आणि सुरेखा शृंगारे (MIM) अशी रंगणार आहे.
माजलगाव नगर परिषद – कारखानदारी आणि धरणाचे राजकारण
गेवराई नगर परिषद – 'गढी'च्या राजकारणात कोण मारणार बाजी?
मोठी बातमी: मतदानापूर्वीच भाजपचा 'महाविजय'! राज्यात १०० नगरसेवक आणि ३ नगराध्यक्ष बिनविरोध
निवडणुकीआधीच विजयाचा गुलाल
उमेदवारी अर्ज मागे घेण्याची प्रक्रिया आणि छाननी दरम्यान अनेक ठिकाणी विरोधकांनी अर्जच न भरल्याने किंवा माघार घेतल्याने भाजपचा मार्ग मोकळा झाला. मिळालेल्या प्राथमिक आकडेवारीनुसार:
• बिनविरोध नगराध्यक्ष: ३ (भाजप)
• बिनविरोध नगरसेवक: १००+ (बहुतांश भाजप आणि मित्रपक्ष)
हे निकाल प्रामुख्याने विदर्भ, उत्तर महाराष्ट्र आणि मराठवाड्यातील काही नगर परिषदांमधील आहेत. या सुरुवातीच्या विजयामुळे भाजप कार्यकर्त्यांचे मनोबल उंचावले आहे.
परळी वैजनाथ नगरपरिषद – 'मुंडे गडा'वर कोणाचे वर्चस्व?
१. परळीचे राजकीय समीकरण (Political Dynamics)
येथील लढत ही प्रामुख्याने धनंजय मुंडे (राष्ट्रवादी – अजित पवार गट) आणि पंकजा मुंडे (भाजप) यांच्या समर्थकांमधील वर्चस्वावर अवलंबून असते.
महायुतीचा पेच: राज्य पातळीवर दोन्ही नेते एकत्र (महायुती) असले तरी, स्थानिक पातळीवर नगर परिषदेच्या तिकीट वाटपात ‘कमळ’ की ‘घड्याळ’ यावरून चढाओढ निश्चित मानली जात आहे. कार्यकर्त्यांमधील जुने वैर शमवणे हे नेत्यांसमोर मोठे आव्हान आहे.
महाविकास आघाडीची चाल: परळीत महाविकास आघाडी (विशेषतः शरद पवार गट आणि काँग्रेस) ही नाराज गट आणि मराठा आरक्षणाच्या मुद्द्याचा फायदा घेण्याच्या तयारीत आहे. राजाभाऊ फड किंवा स्थानिक फळीतील बंडखोर नेत्यांवर मविआची भिस्त असू शकते.
२. कळीचे प्रभाग आणि मुद्दे (Key Wards & Issues)
प्रभाग क्र. १ ते ५ (थर्मल कॉलनी व वसाहत): औष्णिक विद्युत केंद्रातील कामगार आणि कंत्राटदारांचा हा भाग निर्णायक आहे. येथे रोजगाराचा प्रश्न मुख्य आहे.
प्रभाग क्र. १२ (शहराचा मध्यवर्ती भाग): व्यापारी पेठ आणि वैद्यनाथ मंदिर परिसर. येथे पायाभूत सुविधा आणि तीर्थक्षेत्र विकासाचा निधी हा कळीचा मुद्दा आहे.
पाणीपुरवठा: शहराला पाणीपुरवठा करणाऱ्या नागापूर आणि वाण धरणातील साठा आणि वितरणाचे नियोजन यावर सत्ताधाऱ्यांना जाब विचारला जात आहे.
बीड नगर परिषद विशेष: प्रभाग रचना, आरक्षण आणि 'क्षीरसागर विरुद्ध क्षीरसागर' हाय-व्होल्टेज लढती
महिला राखीव: ५०% जागा महिलांसाठी राखीव आहेत. यामुळे पेठ बीड, बालेपीर आणि जालना रोड भागातील अनेक जुन्या जाणत्या नगरसेवकांना आपल्या पत्नी किंवा मुलीला उमेदवारी द्यावी लागली आहे.
ओबीसी व एससी/एसटी: शहराच्या पूर्व भागात (जुने बीड) मुस्लिम आणि दलित लोकसंख्या जास्त असल्याने तिथे आरक्षणाचे गणित एमआयएम आणि वंचित बहुजन आघाडीला फायदेशीर ठरण्याची शक्यता आहे.
शहरातील काही प्रभागांमध्ये अत्यंत अटीतटीची लढत अपेक्षित आहे:
प्रभाग क्र. ४ आणि ५ (पेठ बीड आणि भाजी मंडई परिसर): हा भाग क्षीरसागर घराण्याचा बालेकिल्ला मानला जातो. येथे संदीप क्षीरसागर यांनी तरुणांची मोठी फौज उभी केली आहे, तर जुन्या निष्ठावंत कार्यकर्त्यांच्या जोरावर भाजपा योगेश क्षीरसागर गट त्यांना टक्कर देत आहे. येथे पिण्याच्या पाण्याचा प्रश्न कळीचा मुद्दा आहे.
प्रभाग क्र. १० (बशीर गंज व कारंजा): येथे मुस्लिम मतदार निर्णायक आहेत. एमआयएम (AIMIM) ने येथे आपली ताकद लावली आहे. राष्ट्रवादी (शरद पवार गट) आणि एमआयएम यांच्यात येथे मतविभागणी झाल्यास त्याचा फायदा राष्ट्रवादी अजित पवार गट उमेदवाराला होऊ शकतो.
प्रभाग क्र. १८ (शिवाजी नगर आणि एमआयडीसी): हा उच्चभ्रू आणि व्यापारी वस्तीचा भाग आहे. येथे रस्ते, ड्रेनेज आणि स्ट्रीट लाईट हे कळीचे मुद्दे आहेत. येथे भाजपचा पारंपरिक मतदार जास्त असल्याने भाजप पुरस्कृत पॅनलचे पारडे जड मानले जात आहे.
बीड, (राजकीय प्रतिनिधी): बीड जिल्ह्यातील स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या राजकारणात निर्णायक मानल्या जाणाऱ्या नगर परिषद निवडणुकांचे बिगुल वाजले आहे. जिल्ह्यातील अंबाजोगाई, बीड, गेवराई, माजलगाव आणि परळी वैजनाथ या पाच प्रमुख नगर परिषदांसाठी २ डिसेंबर २०२५ रोजी मतदान होणार असून, ३ डिसेंबर २०२५ रोजी निकाल जाहीर केला जाईल. ही निवडणूक केवळ स्थानिक सत्तेसाठी नसून, महायुती आणि महाविकास आघाडी या दोन्ही प्रमुख आघाड्यांसाठी ही लिटमस टेस्ट मानली जात आहे.
बीड जिल्ह्यातील ५ नगर परिषदांसाठी (बीड, अंबाजोगाई, परळी, माजलगाव, गेवराई) २ डिसेंबर २०२५ रोजी मतदान प्रक्रिया पार पडेल. मतमोजणी आणि अंतिम निकाल ३ डिसेंबर २०२५ रोजी जाहीर होतील. या निवडणुकीत प्रामुख्याने महायुती (भाजप, राष्ट्रवादी-अजित पवार गट, शिवसेना-शिंदे गट) आणि महाविकास आघाडी (शिवसेना-ठाकरे गट, राष्ट्रवादी-शरद पवार गट, काँग्रेस) यांच्यात थेट लढत पाहायला मिळणार आहे.
निवडणूक कार्यक्रम आणि महत्त्वाच्या तारखा
महाराष्ट्र राज्य निवडणूक आयोगाने राज्यातील २४६ नगर परिषदांसाठी निवडणूक कार्यक्रम जाहीर केला असून, बीड जिल्ह्यासाठीचे वेळापत्रक खालीलप्रमाणे आहे. यामुळे प्रशासकीय यंत्रणा कामाला लागली आहे.
- नामनिर्देशन पत्र दाखल करणे: १० नोव्हेंबर ते १७ नोव्हेंबर २०२५
- अर्जांची छाननी: १८ नोव्हेंबर २०२५
- उमेदवारी अर्ज मागे घेणे: २५ नोव्हेंबर २०२५
- चिन्ह वाटप: २६ नोव्हेंबर २०२५
- मतदानाचा दिवस: २ डिसेंबर २०२५
- मतमोजणी आणि निकाल: ३ डिसेंबर २०२५
पाच प्रमुख मतदारसंघांतील राजकीय समीकरणे
बीड जिल्ह्यातील प्रत्येक शहराचे स्वतःचे वेगळे राजकीय महत्त्व आहे. या पाचही ठिकाणी स्थानिक नेत्यांची प्रतिष्ठा पणाला लागली आहे.
१. परळी वैजनाथ: मुंडे घराण्यातील सुप्त संघर्ष
जिल्ह्यातील सर्वात लक्षवेधी लढत परळी नगर परिषदेत होणार आहे. हे शहर गोपीनाथ मुंडे यांचा बालेकिल्ला मानले जाते. सध्या राज्यातील सत्तेत धनंजय मुंडे (राष्ट्रवादी – अजित पवार गट) आणि पंकजा मुंडे (भाजप) हे दोन्ही नेते महायुतीमध्ये एकत्र असले, तरी स्थानिक पातळीवर वर्चस्व कोणाचे राहणार, यावरून कार्यकर्त्यांमध्ये चढाओढ पाहायला मिळू शकते. शहराचा पाणीपुरवठा आणि पायाभूत सुविधा हे येथील कळीचे मुद्दे आहेत.
२. बीड नगर परिषद: क्षीरसागरांचा गड परंतु पंडित मध्येच
जिल्ह्याचे मुख्यालय असलेल्या बीडमध्ये क्षीरसागर घराण्याचे वर्चस्व राहिले आहे. डॉ. योगेश क्षीरसागर आणि त्यांचे बंधू आ. संदीप क्षीरसागर (राष्ट्रवादी – शरद पवार गट) यांच्यातील राजकीय वैर सर्वश्रुत आहे. शहरातील रस्ते आणि विकास आराखड्याची अंमलबजावणी या मुद्द्यांवरून सत्ताधारी आणि विरोधक आमनेसामने आले आहेत.
३. अंबाजोगाई: सुसंस्कृत शहराचा कौल कोणाला?
मराठवाड्याची सांस्कृतिक आणि शैक्षणिक राजधानी असलेल्या अंबाजोगाईमध्ये मतदारांचा कल नेहमीच वेगळा राहिला आहे. येथे भाजपचा पारंपरिक मतदारवर्ग असला तरी, काँग्रेस आणि स्थानिक आघाड्यांनी तगडे आव्हान उभे केले आहे. शिक्षण संस्थांचे प्रश्न आणि पाणी नियोजन हे येथील प्रचाराचे मुख्य मुद्दे आहेत.
४. गेवराई आणि ५. माजलगाव: स्थानिक नेत्यांची कसोटी
गेवराईमध्ये पंडित घराणे आणि स्थानिक भाजप नेतृत्व यांच्यातील समीकरणे महत्त्वाची ठरणार आहेत. तर माजलगावमध्ये सोळंके घराण्याचा दबदबा असला तरी, सहकारी साखर कारखाने आणि स्थानिक संस्थांच्या माध्यमातून नवीन नेतृत्व त्यांना आव्हान देत आहे. माजलगावमध्ये अजित पवार यांच्या राष्ट्रवादी काँग्रेसने आक्रमक प्रचार सुरू केला आहे.
निवडणूक २०२५ मधील महत्त्वाचे ट्रेंड्स
या निवडणुकीत ‘घराणेशाही’ हा मुद्दा पुन्हा एकदा चर्चेत आला आहे. अनेक प्रस्थापित नेत्यांनी आपल्या पत्नी, मुले किंवा जवळच्या नातेवाईकांना उमेदवारी दिली आहे. ५० टक्के महिला आरक्षण आणि ओबीसी आरक्षणामुळे अनेक प्रभागांमध्ये नेत्यांनी आपल्या घरातील महिलांना रिंगणात उतरवले आहे, ज्याला ‘प्रॉक्सी कॅडिडेट’ म्हटले जात आहे. मात्र, यामुळे अंबाजोगाईसारख्या ठिकाणी नवीन महिला नेतृत्वही पुढे येत आहे.
३ डिसेंबरला काय होणार?
मतमोजणी ३ डिसेंबर २०२५ रोजी सकाळी १०:०० वाजता सुरू होईल. दुपारी १ वाजेपर्यंत चित्र स्पष्ट होण्याची शक्यता आहे. परळी आणि बीडच्या निकालाकडे संपूर्ण राज्याचे लक्ष लागून राहिले आहे. प्रशासनाने कायदा व सुव्यवस्था राखण्यासाठी कडेकोट बंदोबस्त तैनात केला आहे.
ही निवडणूक म्हणजे आगामी काळातील मराठवाड्याच्या राजकारणाची दिशा ठरवणारी ठरेल. महायुती आपली सत्ता कायम राखणार की महाविकास आघाडी मुसंडी मारणार, हे ३ डिसेंबरलाच स्पष्ट होईल.